Restrukturyzacja – pożyczki – klucz do odbudowy firmy

Restrukturyzacja co to jest ?

Ryzyko utraty płynności finansowej jest ściśle związane z działalnością biznesową tak jak restrukturyzacja.

Takiego ryzyka nie można pełni wyeliminować, można je jedynie monitorować i ograniczać.

Jednak adaptacja do stale i coraz bardziej dynamicznie zmieniających się warunków otoczenia nie jest łatwa. W efekcie niezdolności do adaptacji firmy popadają w trudności finansowe, w wyniku których ich działalności grozi nawet upadłość.

Co pozostaje, gdy nie zdążyliśmy zareagować, a brak wdrożonych działań naprawczych doprowadził do kryzysu finansowego firmy ?

I tutaj na pomoc firmom przychodzi RESTRUKTURYZACJA

Ma ona dwa aspekty:

1. pierwszy to procedura –  restrukturyzacja to specjalny rodzaj postępowania cywilnego, które ma na celu uratowanie określonego przedsiębiorstwa przed upadłością i bankructwem. W dużym skrócie – ustawa reguluje zawieranie przez dłużnika (zadłużoną firmę) układu z wierzycielami.
2. drugi to działania uzdrawiające firmę – polegają na przeprowadzeniu głębokich zmian w aktywach, pasywach oraz organizacji i zarządzaniu firmy – takich by była ona zdolna do efektywnego działania.

Restrukturyzacja firmy w praktyce

Warto od razu zaznaczyć, że restrukturyzacja może mieć miejsce jako:

• pozasądowa –  firma odpowiednio wcześnie reaguje na objawy kryzysu i podejmuje ustalenia ze swoimi kontrahentami, często jest to restrukturyzacja kredytów  
• sądowa – oparta o procedury prawa restrukturyzacyjnego

Restrukturyzacja kredytu  (bankowa)

Czasami problem firmy dotyczy jedynie regularnej obsługi kredytu bankowego.

Banki i instytucje finansowe mają specjalne procedury i jednostki wewnętrzne. Swoim, znanym klientom mogą oferować specjalne wsparcie dla takich firm w procesie restrukturyzacji zadłużenia wobec banku. To przykład restrukturyzacji pozasądowej. Te kredyty/ pożyczki restrukturyzacyjne mogą być dostosowane do indywidualnych potrzeb przedsiębiorstwa i uwzględniać jego sytuację finansową oraz program restrukturyzacji. Przedstawienie wiarygodnego planu restrukturyzacji może zwiększyć szanse na uzdrowienie firmy i późniejszą spłatę zadłużenia wobec banku.

Pomoc firmom na gruncie Ustawy Prawo restrukturyzacyjne.

Pomoc ta może przybrać różne formy:

1. pomoc na ratowanie – pożyczki – maksymalnie na 6 miesięcy
2. tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne – pożyczki – maksymalnie na 18 miesięcy – na wdrożenie uproszczonego planu restrukturyzacji
3. pomoc na restrukturyzację – na realizację planu restrukturyzacji :

a) pożyczki,

b) objęcia akcji lub udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym albo udziału w podwyższeniu kapitału zakładowego przez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub akcji,

c) objęcia obligacji,

d) zmiany terminów spłaty pożyczki wobec podmiotu udzielającego pomocy na restrukturyzację,

e) konwersji pożyczki, udzielonej jako pomoc na ratowanie lub jako tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne, na udziały lub akcje przedsiębiorcy,

f) ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej, pod warunkiem przeznaczenia równowartości udzielonej pomocy na realizację planu restrukturyzacji.

Mikro i mały przedsiębiorca będący w trudnej sytuacji ekonomicznej musi zapewnić środki własne w wysokości 25%. Natomiast średni musi mieć 40% na sfinansowanie kosztów realizacji planu restrukturyzacji.

Wszystkie formy udzielania pomocy uwarunkowane są dodatkowymi warunkami oraz wymagają zabezpieczenia.

Pożyczki na restrukturyzację udzielane przez Agencję Rozwoju Przemysłu

Agencja Rozwoju Przemysłu (ARP) to instytucja finansowa w Polsce, która oferuje wsparcie dla przedsiębiorstw, realizowane na gruncie Ustawy Prawo restrukturyzacyjne

ARP przyjmuje wnioski i udziela pożyczek na restrukturyzację. Pożyczki mają na celu pomóc firmom w poprawie ich kondycji finansowej, modernizacji i dostosowaniu się do zmieniających się warunków rynkowych.

• cel – pożyczki na restrukturyzację udzielane przez ARP mają na celu wsparcie przedsiębiorstw w realizacji działań restrukturyzacyjnych. Zadanie takie obejmują m.in: modernizację produkcji, zmianę profilu działalności, poprawę efektywności operacyjnej, redukcję kosztów, restrukturyzację zadłużenia itp. Ich celem jest poprawa konkurencyjności i stabilności finansowej firm.
• warunki finansowe –  ARP oferuje pożyczki na restrukturyzację na rynkowych warunkach. Firmy, które ubiegają się o pożyczki na restrukturyzację są na ogół pozbawione możliwości ubiegania się o kredyty bankowe.  Dlatego finansowanie to bywa ich jedyna szansą pozyskania środków na restrukturyzację.
• kwota i okres spłaty – kwota pożyczki udzielanej przez ARP zależy od indywidualnych potrzeb , określonych kosztami wdrożenia planu restrukturyzacji  oraz możliwości finansowych przedsiębiorstwa. Okres spłaty pożyczki jest dostosowywany do specyfiki projektu restrukturyzacyjnego, ale zazwyczaj jest to kilka lat.
• warunki udzielenia – ARP dokonuje oceny planu restrukturyzacyjnego i zdolności pożyczkowej / kredytowej przedsiębiorstwa, aby zdecydować o przyznaniu pożyczki na restrukturyzację. Istnieją określone wymagania, które przedsiębiorstwo musi spełnić, takie jak zdolność do spłaty zobowiązań, wiarygodność biznesowa, pozytywna perspektywa restrukturyzacji itp.
• inne formy wsparcia – oprócz pożyczek, ARP oferuje inne formy wsparcia restrukturyzacyjnego, takie jak poręczenia, wsparcie doradcze czy szkolenia.

Plan restrukturyzacji załącznik do wniosku o pożyczkę

Pożyczki dla firm w restrukturyzacji są dostępne jako jedno z narzędzi wspierających przedsiębiorstwa w trudnej sytuacji finansowej.

Przed ubieganiem się o pożyczkę dla firmy w restrukturyzacji ważne jest dokładne przygotowanie analizy finansowej i sporządzenie planu restrukturyzacji. Wniosek powinien zawierać informacje dotyczące aktualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, przyczyn trudności oraz szczegółowy plan działań restrukturyzacyjnych, wraz z prognozami finansowymi.

Co powinien zawierać Plan restrukturyzacji ?

1. opis przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji ekonomicznej;
2. opis rynków, na których działa przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji ekonomicznej;
3. opis przyczyn trudności przedsiębiorstwa wraz z oceną, co przyczyniło się do wystąpienia tych trudności;
4. wskazanie trudności społecznych, którym ma zapobiec udzielona pomoc, lub niedoskonałości rynku, w związku z którymi udziela się tej pomocy, oraz porównanie z wiarygodnym alternatywnym scenariuszem obejmującym działania niebędące pomocą na restrukturyzację, w którym należy wskazać, że w przypadku realizacji alternatywnego scenariusza cele te nie zostałyby osiągnięte lub zostałyby osiągnięte w mniejszym zakresie;
5. opis możliwych planów rozwiązania problemów przedsiębiorstwa oraz porównanie tych planów pod kątem wymaganej kwoty pomocy na restrukturyzację i przewidywanych rezultatów tych planów;
6. szczegółowy opis każdego środka restrukturyzacji, w tym formy, kwoty i wynagrodzenia z tytułu każdego środka oraz wskazanie, że wybrane instrumenty pomocy są adekwatne do problemów, których rozwiązaniu mają służyć;
7. opis procesu wdrażania preferowanego planu mającego na celu przywrócenie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku, łącznie z harmonogramem i kalkulacją kosztów ;
8. perspektywy finansowe na kolejnych 5 lat, wykazujące przywrócenie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku;

Kolejne wymogi planu

1. badanie rynku i analizę określającą parametry wpływające na wyniki działalności przedsiębiorcy oraz główne czynniki ryzyka związanego z dalszą działalnością;
2. przedstawienie i uzasadnienie zastosowanych założeń na podstawie badania rynku  – wskazanie przywrócenia długookresowej zdolności do konkurowania na rynku na podstawie podstawowego i pesymistycznego scenariusza;
3. udział środków własnych – w realizacji planu restrukturyzacji – proponowane środki podziału obciążeń, o których mowa w art. 37 ust. 2–5;
4. proponowane środki wyrównujące zakłócenia konkurencji na rynku, o których mowa w art. 145 ust. 2–6 ustawy Prawo restrukturyzacyjne, tj: zbyciu aktywów, o ile to możliwe, w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa, ograniczeniu zdolności produkcyjnych, ograniczeniu udziału przedsiębiorcy w rynku, ułatwianiu wejścia na rynek innym przedsiębiorcom, nierozpowszechnianiu informacji wskazujących, że produkty / usługi przedsiębiorcy mają przewagę konkurencyjną nad innymi ze względu na udzieloną pomoc publiczną na restrukturyzację, niepodejmowaniu działań zmierzających do zdobywania nowych rynków.

Programy Unii Europejskiej na rzecz restrukturyzacji

Unia Europejska również oferuje różne programy wsparcia dla firm w restrukturyzacji. Przykładem jest Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) który może udzielać pomocy finansowej upadłym przedsiębiorcom jednoosobowym (samo zatrudnionym).

Warto również pamiętać, że restrukturyzacja to kompleksowy proces, a pożyczki czy pomoc z UE są tylko jednym z elementów wsparcia.

W niektórych przypadkach konieczne może być również przeprowadzenie negocjacji z wierzycielami, zmiana strategii biznesowej lub przeprowadzenie działań mających na celu poprawę efektywności operacyjnej.