DNSH – jak nie stracić dofinansowania ?
Spis treści
Co to jest Do No Significant Harm i dlaczego powinieneś się tym przejmować ?
Widziałeś skrót DNSH w dokumentacji konkursu o dotację z UE albo w regulacjach ESG ? To nie formalność. To warunek konieczny, bez którego Twój projekt może nie otrzymać ani złotówki.
DNSH – z ang. Do No Significant Harm – oznacza zasadę „nieczyń znaczącej szkody środowisku”. Zasada wprowadzona została przez Unię Europejską jako filar Europejskiego Zielonego Ładu i stanowi dziś jeden z kluczowych wymogów w programach finansowanych ze środków publicznych, jak również w działaniach proklimatycznych firm.
DNSH – dotyczy każdego, kto chce finansowania z UE
Jeśli ubiegasz się o środki z:
- Funduszy Europejskich (np. FEnIKS, KPO, Polska Wschodnia itd..),
- programów transformacji energetycznej,
- inwestycji opartych na standardach ESG,
…to zasada DNSH Cię dotyczy. Bez wykazania zgodności z tą zasadą nie zostaniesz zakwalifikowany do finansowania. To samo dotyczy firm, które wdrażają ESG – brak uwzględnienia wpływu na środowisko zgodnie z DNSH może obniżyć Twój rating lub zniechęcić inwestorów.
Gdzie wykorzystasz analizę DNSH ?
Masz świetny projekt, ale nie znasz DNSH ? To jak budować dom bez fundamentu. Już wiesz, co się stanie..
Jeśli nie masz pewności, czy Twój projekt spełnia zasadę „nieczyń znaczącej szkody środowisku” (DNSH), warto przygotować analizę DNSH lub skonsultować ją.
✅ Chcesz mieć pewność, że Twój wniosek nie zostanie odrzucony ?
✅ A może szukasz wsparcia w przygotowaniu analizy ryzyka DNSH ?
👉 Skontaktuj się z nami i przygotuj się do naboru bez ryzyka !
Co oznacza oświadczenie o zgodności z DNSH ?
To pisemna deklaracja – załącznik do wniosku o dofinansowanie, że planowane przedsięwzięcie:
✅ nie wyrządza znaczącej szkody środowisku w żadnym z 6 obszarów:
- Łagodzenie zmian klimatu,
- Adaptacja do zmian klimatu,
- Zasoby wodne i morskie,
- Gospodarka o obiegu zamkniętym,
- Zapobieganie zanieczyszczeniom,
- Bioróżnorodność i ekosystemy
Dlaczego to oświadczenie jest ważne
1. Obowiązek formalny
Brak oświadczenia DNSH = brak możliwości otrzymania dofinansowania.
Instytucje (np. BGK, NFOŚiGW) wymagają go jako elementu wniosku lub załącznika.
2. Odpowiedzialność wnioskodawcy
To oświadczenie pod odpowiedzialnością karną (często art. 233 Kodeksu karnego – fałszywe zeznania). Musi być rzetelne i poparte analizą.
3. Podstawa oceny środowiskowej
Służy instytucji oceniającej wnioski o dofinansowanie do stwierdzenia, czy projekt może zostać uznany za „zielony” i zgodny z unijnymi regulacjami taksonomicznymi.
4. Dowód przy ewentualnej kontroli
Podczas audytu, KE lub krajowe organy mogą żądać udokumentowania prawdziwości oświadczenia – np. analiz ryzyka, raportu OOŚ, dokumentacji projektowej.
Co powinno zawierać dobre oświadczenie DNSH ?
✔ Krótkie streszczenie przedsięwzięcia,
✔ Deklarację braku szkody w 6 obszarach,
✔ Odniesienie do analiz środowiskowych,
✔ Podpis osoby upoważnionej,
✔ Datę i miejsce sporządzenia,
✔ Czasami: załącznik z analizą ryzyka, techniczną lub oceną ex-ante. (zawsze tego typu dokumenty wymagane są podczas kontroli – weryfikacji oświadczenia)
6 obszarów oceny DNSH – czyli jak nie zaszkodzić środowisku
1. Łagodzenie zmian klimatu
Cel: zapobieganie lub ograniczanie emisji gazów cieplarnianych.
Na czym polega ocena ?
Projekt nie może przyczyniać się do zwiększenia emisji CO₂, metanu czy innych gazów cieplarnianych.
Zamiast tego powinien dążyć do ich redukcji, eliminacji lub kompensacji.
2. Adaptacja do zmian klimatu
Cel: zapewnienie odporności projektu na skutki zmieniającego się klimatu.
Na czym polega ocena ?
Projekt powinien być przygotowany na zwiększone ryzyko klimatyczne: powodzie, upały, susze, ekstremalne zjawiska pogodowe.
3. Zasoby wodne i morskie
Cel: nie szkodzić jakości i dostępności wód oraz środowiskom morskim.
Na czym oparta jest ocena ?
Projekt nie może prowadzić do:
- zanieczyszczenia wód powierzchniowych lub gruntowych,
- nadmiernego zużycia wody,
- degradacji środowisk wodnych lub morskich
4. ♻️ Gospodarka o obiegu zamkniętym
Cel: promowanie efektywnego gospodarowania zasobami i minimalizowanie odpadów.
Czego dotyczy ocena ?
Projekt powinien:
- generować jak najmniej odpadów,
- umożliwiać ponowne wykorzystanie, recykling, odzysk materiałów i surowców,
- ograniczać zużycie surowców pierwotnych.
5. ☣ Zapobieganie zanieczyszczeniom
Cel: ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, gleby i wód.
Na czym polega ocenie ?
Projekt nie może:
- emitować szkodliwych substancji bez filtrów lub kompensacji,
- zwiększać poziomu hałasu, pyłu, promieniowania,
- wprowadzać substancji niebezpiecznych bez kontroli.
6. Bioróżnorodność i ekosystemy
Cel: ochrona przyrody, siedlisk i naturalnych procesów ekologicznych.
Jak jest oceniana ?
Projekt nie może powodować:
- zniszczenia siedlisk przyrodniczych,
- zakłócenia migracji zwierząt,
- degradacji obszarów Natura 2000 lub innych form ochrony.
Jak przygotować projekt zgodny z zasadą „nie czyń znaczącej szkody” środowisku – krok po kroku
1. Zidentyfikuj wpływ projektu na środowisko
Zastanów się: czy Twoja inwestycja może mieć negatywny wpływ na któryś z sześciu w/w obszarów ?
2. Przygotuj analizę DNSH
Czasem wystarczy oświadczenie, innym razem potrzebna jest pełna analiza środowiskowa lub analiza ryzyka.
3. Wypełnij listę kontrolną
Większość instytucji (np. BGK, NFOŚiGW) udostępnia gotowe formularze czy linki do samodzielnej oceny wpływu lub podręczników.
4. Dołącz wymagane dokumenty
Oświadczenie DNSH, analiza ryzyk środowiskowych, załączniki potwierdzające brak szkody – to absolutne minimum.
📌 Uwaga: ogólnikowy charakter to jedna z głównych przyczyn braku akceptacji załączników.
DNSH w praktyce: przykłady projektów zgodnych i niezgodnych
- ✅ Zgodny z DNSH: Wspólnota mieszkaniowa planuje termomodernizację budynku mieszkalnego: ocieplenie ścian i dachu, wymianę okien, instalację pompy ciepła oraz paneli PV
- projekt zmniejsza zapotrzebowanie na energię pierwotną.
- dokumentacja zawiera analizę wpływu inwestycji na środowisko oraz deklarację braku szkód dla bioróżnorodności
- spełnia wszystkie 6 kryteriów, dostaje zielone światło w ocenie środowiskowej
- ❌ Niezgodny z DNSH:
- Budowa małej elektrowni wodnej,
- bez oceny wpływu na ryby i naturalne siedliska.
- Budowa farmy PV na obszarze Natura 2000
- projekt ignoruje ryzyko utraty siedlisk lęgowych i degradacji gleb,
- jego lokalizacja i brak analiz sprawiają, że jest niezgodny z DNSH.
- Budowa małej elektrowni wodnej,
Podsumowanie:
DNSH nie zależy tylko od rodzaju inwestycji, ale też:
- od lokalizacji,
- sposobu realizacji,
- i udokumentowania wpływu na środowisko.
Nawet zielone projekty, takie jak fotowoltaika czy pompy ciepła, mogą zostać uznane za niezgodne z DNSH, jeśli brak im odpowiednich analiz lub uwzględnienia wpływu na otoczenie.
Zapisz się na Newsletter !
