Cena energii elektrycznej – wnioski dla firm
Spis treści
Jak zmieniała się cena energii elektrycznej dla firm w ostatnich latach ?
Cena energii elektrycznej, zwłaszcza dla branż energochłonnych ma duże znaczenie przy kalkulowaniu opłacalności, konkurencyjności firmy.
Spójrzmy jak kształtowały się ceny energii dla firm. Interesują nas przede wszystkim słupki w kolorze zielonym, obrazujące ceny w taryfie C (dla biznesu).
Pomiędzy 2019 rokiem a 2023 wzrosły koszty dystrybucji energii czyli przesyłu poprzez sieć energetyczną, z 215zł/ MWh do 423zł/ MWh, czyli o 96% Przy czym zarówno ceny energii jak dystrybucji rosły już znacząco od 2020 roku.
Proszę zwrócić uwagę, że są to ceny bez Vat i akcyzy. Dlaczego to takie istotne ?
Poniżej mamy dane Eurostatu (Europejski Urząd Statystyczny) za drugą połowę 2023 roku. Prezentuje ona ceny w euro / 1 kWh.
Polskę oznaczyliśmy czerwoną strzałką.
Kolorem zielonym oznaczono poziom cen energii bez podatków (w danym kraju UE)
Co możemy zauważyć na powyższym wykresie ?
Ceną energii w Polsce towarzyszy najwyższy w UE poziom opodatkowania (na poziomie Cypru).
Przy tym cena energii, z podatkami, w Polsce, jest zbliżona do ceny energii we Francji czy Niemczech. A w przypadku Szwecji czy Finlandii polskie ceny energii za 1kWh są prawie 50% wyższe !
Taka poziom cen energii określa warunki konkurencyjności polskich MSP względem produkcji z rozwiniętych krajów UE.
Jak polskie firmy z sektora MSP, zwłaszcza te energochłonne, mają konkurować choćby ze skandynawskimi albo niemieckimi ?
Firmy te muszą to brać pod uwagę.
Jak uprawnienia do emisji CO2 wpływają na wzrost cen energii ?
Największy udział w produkcji energii elektrycznej w pierwszym kwartale 2024 roku miały elektrownie pracujące w oparciu o węgiel kamienny i węgiel brunatny. Łącznie ok. 63% energii wyprodukowanej w Polsce zostało wytworzone w parciu o spalanie węgla. Ma to znaczenie dla kształtowania cen.
Spójrzmy na poniższy wykres.
Kolorem zielonym oznaczono koszty CO2. Widzimy, że rosną one gwałtownie już od 2018 roku.
System EU-ETS (uprawnienia do emisji CO2) opiera się na limitach.
W skrócie działa to tak. UE ustala limit CO2, który może być wyemitowany. Za każdą tonę CO2, którą firma wyemituje, musi przedłożyć tzw. uprawnienie do emisji, tzw. EUA (European Union Allowance). Jedno EUA uprawnia jej posiadacza do emisji jednej tony CO2 do atmosfery.
Cena uprawnień do emisji CO2 rośnie bardzo szybko. Jeszcze w 2017 roku wynosiła 5 euro za tonę. Pod koniec 2020 roku wzrosła do około 30 euro za tonę, a w 2021 osiągnęła nawet 90 euro za tonę. Obecnie kształtuje się na poziomie poniżej 70 euro.
Teraz jeszcze raz proszę spojrzeć na powyższy wykres – blisko 60% ceny energii elektrycznej produkowanej z węgla to koszty CO2 (praw do emisji), jakie muszą wykupić elektrownie.
Czy można spodziewać się powrotu do cen energii powiedzmy z 2020 roku, przy obecnym poziomie kosztów CO2 ?
Cena energii elektrycznej dla firm – w najbliższej perspektywie
Przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę na białą linię – pokazującą (w latach 2024 – 2027) stopniowo rosnący koszt CO2.
Zatem patrząc prognozy cen kosztów CO2 oraz cen energii widzimy, że trudno spodziewać się cen niższych niż 500-600zł za 1 MWh
Jaką alternatywę mają firmy ?
Koszt produkcji energii alternatywnej
Sięgniemy teraz do raportu Global Market Outlook For Solar Power, który opisuje koszt wytwarzania energii, w tym słonecznej z PV, mierzony wskaźnikiem LCOE (Levelized Cost of Electricity). Prezentowany w raporcie koszt wytworzenia obejmuje:
- koszt inwestycji (CAPEX),
- koszty operacyjne w całym cyklu życia instalacji fotowoltaicznej,
- ilość energii, którą zostanie wytworzona w cyklu życia instalacji
Według informacji podanych podanych w raporcie (str. 11) i zilustrowanych powyższym wykresem, w 2023 roku roku przeciętny koszt produkcji energii wynosił:
- dla fotowoltaiki wynosi 60 dolarów/MWh,
- dla farm wiatrowych na lądzie 50 dolarów/MWh.
- dla elektrowni gazowych CCGT (70 dolarów/MWh),
- dla elektrowni węglowych (117 dolarów/MWh) – oczywiście bez kosztu CO2 który naliczany jest w krajach UE,
- dla elektrowni jądrowych (180 dolarów/MWh).
Przeliczny wspomniane 60 dolarów (dla energii z pv) x kurs dolara 4,10zł za 1USD.
Otrzymamy kwotę 246zł / 1 MWh
Dla energii z instalacji wiatrowych będzie to nawet 205zł / 1MWh
Tyle będzie nas kosztowało wytworzenie energii we własnej instalacji, na potrzeby firmy.
Czy ma to sens ?
Oczywiście. Proszę zestawić sobie cenę 246zł / 1MWh z:
- przedstawioną powyżej prognozowaną ceną energii 500-600zł (opartej w Polsce, o produkcję elektrowni węglowych),
- rosnącym poziomem kosztów CO2 (praw do emisji), który wpływa na cenę energii wytwarzanych w elektrowniach węglowych, a następnie nabywanej przez firmy,
- prawie najwyższym w Europie obłożeniem cen energii podatkami, jak ma to miejsce w Polsce,
- poziomie cen energii dla firm w Polsce równym lub przewyższającym poziom cen w rozwiniętych krajach Europy zachodniej.
- możliwością własnej generacji energii (i ewentualnego magazynowania jej) co zapewnia niezależność w/w czynników
Koszty wytwarzania energii w 2023 roku na przykładzie
Powyżej – porównanie kosztów wytwarzania energii w 2023 roku. Właściciele i zarządcy powinni spojrzeć na pomarańczowy słupek, na wykresie. Obrazuje on średni koszt wytworzenia (z uwzględnieniem inwestycji) dla C&I PV czyli instalacji fotowoltaicznych o eksploatowanych przez podmioty z grupy: Commercial and Industrial (C&I).
Co z dotacjami na instalacje wytwarzania energii dla Firm ?
Jeżeli wskazane powyżej koszty wytwarzania energii we własnej instalacji i porównanie ich z kosztami zakupu energii w sieci nie są przekonujące to kalkulacje to mogą być jeszcze bardziej opłacalne, gdy inwestycję w instalacje PV / lub wiatrową sfinansujemy częściowo z dotacji.