Zadłużenie firmy – co robić w trudnej sytuacji ?

Przyczyny trudności finansowych i rosnącego zadłużenia

Zadłużenie to efekt rosnących kosztów działania Firm oraz konieczność konkurowania w tych warunkach. Powoduje to, że corocznie coraz więcej podmiotów gospodarczych popada w trudności finansowe. Następstwem tego często decydują się zawiesić lub zlikwidować prowadzoną działalność.

„Według Krajowego Rejestru Długów w pierwszej połowie 2022 roku zadłużenie polskich przedsiębiorców wynosiło 9,2 mld zł, przy tym dokładnie połowa, czyli 4,6 mld zł, to zadłużenie jednoosobowych działalności gospodarczych”

Sytuacje kryzysowe i rosnące zadłużenie

Sytuacja kryzysowa w przedsiębiorstwie może oczywiście mieć różne przyczyny, które mogą być zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne. Oto kilka najczęściej występujących  przyczyn:

Utrata rynków zbytu: tego typu sytuacja mogła dotknąć niektóre firmy w wyniku ograniczeń wprowadzonych w reakcji na Covid-19 lub w efekcie utraty rynków wyniku wojny na Ukrainie. Idące za tym następstwa mogą wpływać na kondycję finansową firm. Wynika to z trudności w generowaniu wystarczających przychodów, co prowadzi do osłabienia ich sytuacji finansowej.

Konkurencja: Wzrost konkurencji może prowadzić do spadku udziałów w rynku i presji na marże zysku. Firmy muszą być konkurencyjne, zarówno pod względem cenowym, jak i jakościowym, aby utrzymać swoją pozycję na rynku. Brak konkurencyjności może prowadzić do spadku sprzedaży i zysków.

Złe zarządzanie finansowe: Nieprawidłowe zarządzanie finansowe, takie jak niewłaściwe planowanie finansowe, zbyt duże inwestycje mogą skutkować kryzysem. Ponadto nieefektywne zarządzanie kosztami czy zbyt duża ekspansja, może prowadzić do trudności finansowych. Niezdolność do skutecznego zarządzania przepływem gotówki i zadłużeniem może doprowadzić do kłopotów finansowych.

Problemy z płynnością: Brak wystarczającej płynności finansowej, czyli brak gotówki na bieżące wydatki, może spowodować problemy dla firm. Jeśli firma nie ma wystarczających środków na opłacenie pracowników, dostawców lub innych zobowiązań, może znaleźć się w trudnej sytuacji finansowej, zwłaszcza gdy w branży występują zatory płatnicze.

Zmiany regulacyjne: Nowe przepisy, liczne zmiany w podatkach lub regulacjach mogą mieć wpływ na rentowność i działalność firm. Firmy mogą być zmuszone do ponoszenia dodatkowych kosztów, dostosowywania swoich procesów czy ograniczania działalności, co może wpływać na ich sytuację finansową.

Zdarzenia losowe: Katastrofy naturalne, wypadki, zmiany polityczne, mogą mieć znaczący wpływ na działalność firm. Takie nieprzewidziane zdarzenia mogą prowadzić do zamknięcia firm, ograniczeń w funkcjonowaniu, utraty klientów lub innych problemów finansowych.

Zadłużenie – jakie jest wyjście awaryjne ?

Warto podkreślić, że sytuacja każdej firmy jest unikalna i może być wynikiem kombinacji różnych czynników.

Ważne jest, aby prowadzić odpowiednie:

• zarządzanie finansowe,
• analizować ryzyka,
• monitorować zmiany na rynku
• podejmować odpowiednie działania, aby zapobiegać lub minimalizować trudności finansowe.

Ale gdy nie mamy pomysłu jak działać, a głowa obciążona troskami finansowymi nie jest dobrym doradcą, czy wtedy pozostaje nam jedynie zawiesić lub zlikwidować działalność ?

Postępowanie restrukturyzacyjne – na ratunek zadłużonym firmom

Wychodzenie z trudnej sytuacji finansowej może być wyzwaniem dla wielu firm. Istnieją jednak skuteczne procedury, które mogą pomóc firmom w oddłużeniu i powrocie  ścieżkę rozwoju i stabilności finansowej.

Od 2016 roku, w Polsce, zaczęły obowiązywać przepisy ustawy – Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2016 r., poz. 1574, z późn. zm),

Celem wprowadzenia Ustawy była próba stworzenia instrumentów pomocy przedsiębiorcom, tak by mogli utrzymać swoje firmy (uniknąć upadłości) w razie zaistnienia przejściowych trudności finansowych.

Postępowanie restrukturyzacyjne może być prowadzone wobec firmy – dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością.

Realizacji powyższego celu służyć mają cztery procedury naprawcze wprowadzone przez przepisy ustawy:

• postępowanie o zatwierdzenie układu,
• przyspieszone postępowanie układowe,
• postępowanie układowe,
• postępowanie sanacyjne.

Nie wdając się w szczegóły w/w procedur warto wspomnieć, że prawo restrukturyzacyjne nie ogranicza metod restrukturyzacji zadłużenia.

Wśród najbardziej popularnych sposobów restrukturyzacji mamy:

• umorzenie – redukcje określonej części zadłużenia,
• rozłożenie na raty –  ustalenie nowych terminów, w których spłacimy zadłużenie
• możliwa jest też  konwersja wierzytelności na udziały / akcje,
• uchylenie zabezpieczenia w celu sprzedaży majątku,
• udział wierzycieli w zysku przedsiębiorstwa

Naprawa finansów firmy – różne metody

Oto kilka popularnych metod, które mogą być stosowane w celu naprawy finansów firmy:

• ocena i analiza sytuacji: pierwszym krokiem jest dokładna ocena sytuacji finansowej firmy – jakie jest nasze zadłużenie ? Należy zbadać przyczyny trudności finansowych i zidentyfikować obszary wymagające poprawy. Analiza finansowa powinna obejmować m.in. dochody, koszty, zadłużenie, płynność finansową i rentowność.
• przegląd strategii biznesowej: Niekiedy trudności finansowe wynikają z błędnej strategii biznesowej. W takiej sytuacji warto przeanalizować i dostosować plany, strategię marketingową, docelowy rynek, konkurencję i inne czynniki mające wpływ na rentowność firmy.
• redukcja kosztów: W trudnych czasach, konieczne może być ograniczenie kosztów operacyjnych. Należy przeanalizować wydatki i identyfikować obszary, w których można dokonać oszczędności. Można rozważyć zmniejszenie zatrudnienia, renegocjację umów z dostawcami, poszukiwanie tańszych dostawców lub zmniejszenie wydatków na marketing.
• negocjacje z wierzycielami: Jeśli firma ma problemy z obsługą zadłużeń, warto nawiązać kontakt z wierzycielami i negocjować warunki spłaty. Często można osiągnąć porozumienie dotyczące restrukturyzacji długu, zmiany harmonogramu spłat lub obniżki oprocentowania.
• zróżnicowanie oferty i zwiększanie efektywności: Zmiana strategii biznesowej, wprowadzenie nowych produktów lub usług oraz poprawa efektywności operacyjnej mogą pomóc w zwiększeniu przychodów i poprawie rentowności firmy.
• konsultacje z ekspertami: W przypadku poważnych trudności finansowych warto skonsultować się z doświadczonymi ekspertami, takimi jak doradcy finansowi, doradcy lub prawnicy specjalizujący się w restrukturyzacji przedsiębiorstw. Mogą oni pomóc w opracowaniu skutecznych strategii naprawczych i udzielić niezbędnej pomocy prawnej.
• poszukiwanie dodatkowego finansowania: w niektórych przypadkach, już w toku restrukturyzacji,  konieczne może być dodatkowego pozyskanie dodatkowego finansowania w celu zaspokojenia bieżących potrzeb firmy. Gdy firma oficjalnie znajdzie się w restrukturyzacji, pozyskanie dodatkowego finansowania z banku może być już niemożliwe. Można wtedy rozważyć takie opcje jak pożyczki od inwestorów lub programy wsparcia dla przedsiębiorców oferowane przez instytucje rządowe.

---

---

Każda firma ma swoje unikalne potrzeby, dlatego nie ma jednego uniwersalnego podejścia do wychodzenia z trudnej sytuacji finansowej.

Pomoc publiczna w celu ratowania i restrukturyzacji msp

Warto pamiętać, że w lipcu 2020 r. weszła Ustawa o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Ustawa określa warunki, tryb i formy udzielania pomocy publicznej przedsiębiorcom na ich:

1. ratowanie,
2. tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne,
3. restrukturyzację

Przy tym pomoc restrukturyzacyjna może być udzielona także na czas niezbędny do dokonania analiz, opracowania planu restrukturyzacji, likwidacji działalności lub tymczasowego wsparcia restrukturyzacyjnego w celu umożliwienia dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa do czasu wdrożenia działań restrukturyzacyjnych.